Beste jonge automobilisten, wees voorzichtig… en wel hierom

14 juni 2022

Jonge automobilisten van 18 tot 24 zijn bijna vijf keer zo vaak betrokken bij een (dodelijk) ongeval dan andere automobilisten, zo stelt VeiligheidNL. Dat is nogal wat, vinden wij. Zeker als je je bedenkt dat veel ongevallen te voorkomen zijn met ander rijgedrag. En daarom vinden wij het de moeite waard om hier aandacht aan te besteden. We onderzochten waarom jongeren vaker betrokken zijn bij ongevallen, wat het rijgedrag van jonge bestuurders typeert, hoe dat komt én hoe we dat misschien met elkaar kunnen veranderen. Want minder ongevallen, minder letsel en meer veiligheid op de weg, dat wil jij toch ook?

Jongeren risicogroep in het verkeer

Jonge automobilisten belanden vaker op de spoedeisende hulp, zo blijkt uit cijfers uit het Letsel Informatie Systeem (LIS) van VeiligheidNL. In 2019 was één op de vijf inzittenden met letsel op de eerste hulp tussen de 18 en 24 jaar oud. Iets meer dan de helft van de jonge bestuurders was man. Van 2009 tot 2018 kwamen jaarlijks gemiddeld 51 jonge bestuurders en passagiers om het leven in het verkeer. 

Risicogedrag jonge bestuurders

Te hard rijden, rijden onder invloed, veiligheidsgordel niet gebruiken, (over)vermoeid achter het stuur en (handsfree) bellen in de auto is risicogedrag waarmee je eerder betrokken raakt bij een ongeval in het verkeer. Jonge bestuurders maken zich vaker schuldig aan dit risicogedrag. Ook de leeftijd speelt mee. Jonge automobilisten zijn minder goed in staat impulsen te beheersen. Ze zijn ook gevoeliger voor beloningen (goedkeuring vrienden) en groepsdruk in vergelijking met oudere weggebruikers. Anderzijds werkt de invloed van passagiers in de auto ook positief, zo blijkt. Kinderen of ouderen in de auto versterkt het verantwoordelijkheidsgevoel van een jonge automobilist, waardoor ze veiliger rijgedrag vertonen.

Zijn alle jonge automobilisten dan per definitie een risico op de weg? Zeker niet, zo blijkt uit cijfers van de Veilig Rijden Autoverzekering van de ANWB. Een ruime meerderheid scoort vergelijkbaar of zelfs beter dan andere bestuurders op de vier meetonderdelen: snelheid, bochten, remmen en optrekken. Je kunt dus wel stellen dat de meeste jonge bestuurders keurige weggebruikers zijn. Dus nee, we kunnen niet alle jonge bestuurders over één kam scheren. De uitdaging zit ‘m in het bereiken dat dat ene deel van de bestuurders dat risicogedrag vertoont. Een specifieke groep. Hoe doe je dat?

Positief beïnvloeden van rijgedrag

Gedragsbeïnvloeding met educatie en voorlichting, zo stelt VeiligheidNL. Een andere manier om invloed uit te oefenen op het gedrag van jonge bestuurders is via de sociale omgeving. De invloed van de omgeving is immers groot, zo weten we. Denk bijvoorbeeld aan rolmodellen en influencers die het rijgedrag positief kunnen beïnvloeden (“oh, hij draagt ook een veiligheidsgordel”). Dan is er nog de invloed van de overheid, met regelgeving en handhaving. Denk aan het puntenrijbewijs en de lagere toegestane limiet van alcohol (0,2 promille in plaats van 0,5).

Kortom, er is niet één strategie om jonge bestuurders te behoeden voor ongevallen. Het gebruik van meerdere invalshoeken werkt het beste om jonge bestuurders bewust te maken van de risico’s van het rijgedrag en de (soms dodelijke) gevolgen. Ook wij als mobiliteitspartner met honderden bestuurders op de weg dragen graag ons steentje bij aan die bewustwording. En daarom, beste jonge bestuurder: wees voorzichtig. Voor jezelf én je omgeving.

Terug naar alle blogs